ثبت طرح صنعتی و مراحل آن

این روزها شاهد این هستیم که طرح صنعتی در بازار فروش اهمیت خاصی پیدا کرده است و توجه بسیاری از افراد به سمت آن جلب شده است. داشتن ایده های نو در زمینه تولید از یک طرف و نگرانی از کپی کردن طرح و محصولات ساخته شده ی شما از طرف دیگر آن هم در این زمان که رقابت بر سر ایده و طرح زیاد شده است باعث شده که حتی تولید کننده های خرد هم به فکر محافظت از طرح های خود باشند. ثبت طرح صنعتی در اداره مالکیت معنوی تنها راهکار حل این مشکل می باشد.

اگر شما هم در رابطه با مفهوم طرح صنعتی و همچنین ثبت طرح صنعتی سوالاتی دارید، پیشنهاد می کنیم که ادامه مطالب را از دست ندهید و با ما همراه باشید.

ثبت طرح صنعتی

برای شروع قصد داریم با این موضوع مطالب را توضیح دهیم که طرح صنعتی چه مفهومی دارد و در ادامه در رابطه با ثبت آن مطالبی را بیان خواهیم کرد. ترکیب رنگ ها و خطوط در کنار یک دیگر طرح و الگویی را به وجود می آورد، حال اگر این الگو سه بعدی شود، یک طرح است که می توان آن را اجرا کرد.

در مواردی شاهد این هستیم که طرح ها و الگوهای کشیده شده، شکل ظاهری یک فرآورده صنعتی یا حتی یک صنایع دستی را تغییر می دهند، در این حالت از آن طرح به عنوان یک طرح صنعتی یاد می شود. اما توجه داشته باشید که این طرح و البته ثبت آن نکات، مزیت ها و ضروریات خاصی دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.

چه طرح های صنعتی را می توان ثبت کرد؟

به این موضوع توجه داشته باشید که شما به سادگی می توانید هر طرحی را در هر زمینه ای به ثبت برسانید، تنها اگر دو شرط زیر برای طرح های شما وجود داشته باشید.

• اصیل بودن
• غیر تکراری نبودن

اصیل بودن به این معنی است که طرح شما ایرانی باشد، نه که نمادی از تاریخ و گذشته ایران باشد، اما مروج فرهنگ های غربی نباشد، در این صورت اجازه ثبت طرح به شما داده نخواهد شد.

تکراری نبودن یک طرح هم به این معنی است که در گذشته شخص یا شرکتی این طرح را به نام خود ثبت نکرده باشد، لازم به ذکر است که این موضوع اهمیت بسیاری دارد و در صورت تکراری بودن یک طرح، به هیچ عنوان اجازه ثبت طرح به شما داده نخواهد شد و مجبور به تغییر طرح خود خواهید بود.

مزیت های ثبت طرح صنعتی

یکی از مهم ترین سوال هایی که پیش می آید، این است که اصلا این کار چه مزیتی را برای شما خواهد داشت؟ به همین دلیل در ادامه سعی بر این داریم که مزیت های این کار را شرح دهیم.

• مالک یک طرح صنعتی این اجازه را دارد که از مزیت ها و حقوقی که برای این طرح وجود دارد، بهره برداری کند و شخص دیگری چنین اجازه ای نخواهد داشت.
• می توانید فعالیت های تجاری و اقتصادی خود را گسترش دهید و این کار سود مالی بیشتری را برای شما به دنبال خواهد داشت.
• شاید برای شما جالب باشد که طرح صنعتی در گروه دارایی ها و ارزش یک شرکت به حساب می آید، یعنی اگر شرکت شما یک طرح صنعتی را به ثبت رسانده باشد، علاوه بر این که برای شما پرستیژ خاصی خواهد داشت، باعث می شود که ارزش شرکت شما هم افزایش پیدا کند.
• در مواردی مالک طرح صنعتی می تواند آن را به شخص یا شرکت دیگری برای مدت زمان خاصی واگذار کند و از این طریق هم هزینه ای را دریافت کند، یعنی این کار برای شما سود مالی هم به دنبال خواهد داشت.
• در صورتی که طرح صنعتی خود را به ثبت رسانده باشید، به سادگی می توانید از تقلید آن طرح توسط رقبا جلوگیری کنید و این موضوع در بازار کسب و کار اهمیت خاصی دارد.

ضرورت ثبت طرح صنعتی

این که بدانید یک طرح که ضرورتی دارد، باعث می شود که بهتر و مصمم تر برای این کار اقدام کنید، از این رو در ادامه توضیحاتی را در این رابطه بیان خواهیم کرد. توجه داشته باشید که در مواردی سود کسب و کار شما به طرحی بستگی دارد که از آن استفاده کرده اید، برای درک بهتر و بیشتر این موضوع در ادامه مثالی را بیان می کنیم.

همه ما تا به حال سس های خرسی را دیده ایم، این سس ها طرفدارهای بسیاری دارند، اما نکته ای که اهمیت دارد، این است که در حال حاضر شرکت های مختلفی سس های خرسی را تولید می کنند، در صورتی که در شروع تولید آن ها فقط یک شرکت چنین سس هایی داشت.

طرح سس های خرسی ایده یک شرکت بود که البته ایده ای بسیار خلاقانه و سودآور هم بود، اما اشتباهی که در این بین رخ داد. شرکت عرضه کننده طرح قبل از آن که این سس ها را به بازار عرضه کند، آن را به نام خود به ثبت نرسانده بود، این موضوع چه مشکلاتی را به دنبال داشت؟

در ادامه شاهد این بودیم که شرکت های دیگری هم سس های خرسی خود را به بازار عرضه کردند و مشتری های این سس ها انتخاب های متنوعی داشتند، یعنی سودی که باید فقط به یک شرکت می رسید، بین چندین شرکت تقسیم می شد، یعنی شرکت تولید کننده طرح، سود مالی کمتری را به دست می آورد.

این در حالی است که به سادگی و با هزینه بسیار کمی می توان از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد، کافی ست که طرح صنعتی خود را به ثبت برسانید، این کار باعث می شود که افراد دیگری، حال به عمد یا غیر عمد (در مواردی طراح نمی داند که طرح او قبل به ثبت رسیده است) نتوانند که از طرح شما برای کسب و کار خود استفاده کنند.

البته در مواردی (همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم) می توانید امتیاز استفاده از طرح ثبت شده خود را به دیگری واگذار کنید، اما این واگذاری کوتاه مدت بوده و البته در ازای این واگذاری هم مبلغی را دریافت کرده اید. به طور کلی این کار به شما این امکان را می دهد که از طرح خود درآمد زایی کنید و چه کسی به درآمد علاقه ای ندارد؟

مدارک مورد نیاز برای ثبت طرح صنعتی

قبل از آن که مدارک مورد نیاز برای ثبت یک طرح صنعتی را بیان کنیم، لازم می دانیم که به این موضوع بسیار مهم صاشاره ای داشته باشیم. مالک یک طرح صنعتی می تواند یک شخص حقیقی (یک فرد عادی) یا یک شخص حقوقی (یک شرکت) باشد.

لازم به ذکر است که مزیت های ثبت یک طرح صنعتی برای مالکیت حقیقی یا حقوقی تفاوتی ندارد، اما مدارکی که برای این کار نیاز دارید، با یکدیگر تفاوت هایی دارد که در ادامه آن را بیان می کنیم.

مدارک مورد نیاز برای ثبت طرح صنعتی برای اشخاص حقیقی

• ارائه کپی از مدارک شناسایی مانند کارت ملی و شناسنامه
• ارائه مدارک شناسایی از شخصی که طراحی را انجام داده است، در مواردی مالک طرح و شخص طراح می توانند یکی باشند.
• از نمونه طرح باید 6 عکس در جهت های مختلفی گرفته و ارائه دهید.
• اطلاعات دیگری هم شخص مالک گرفته می شود، اطلاعاتی مانند آدرس، کد پستی، ایمیل، تفلن ثابت و شماره موبایل

مدارک مورد نیاز برای ثبت طرح صنعتی برای اشخاص حقوقی

• ارائه کپی از مدارک شناسایی کسانی که در شرکت صاحب امضا هستند.
• ارائه کپی از مدارک شناسایی شخصی که طرح مورد نظر را طراحی کرده است.
• کپی روزنامه رسمی ثبت شرکت
• در صورتی که شرکت شما تغییرات داشته است، کپی روزنامه رسمی تغییرات شرکت
• در این حالت هم باید 6 عکس از طرح در زاویه های مختلف گرفته و ارائه دهید.
• آدرس و کد پستی دفتر اصلی شرکت را ارائه دهید.
• شماره موبایل و همچنین ایمیل اشخاص دارای حق امضا را هم ارائه دهید.

همانطور که می بینید، در صورتی که مالک یک طرح صنعتی شخصی حقیقی یا حقوقی باشد، مدارکی که برای این کار نیاز دارید، متفاوت خواهد بود، از این رو قبل از آن که برای ثبت طرح صنعتی خود اقدام کنید، تصمیم بگیرید که قصد دارید، طرح را به نام شخص به ثبت برسانید یا شرکت مالک طرح شما باشد.

مراحل ثبت طرح صنعتی

از دیگر اطلاعاتی که در هنگام ثبت طرح صنعتی برای شما مفید خواهد بود، مراحلی است که برای این کار باید پشت سر بگذارید. لازم به ذکر است که شما می توانید طرح صنعتی خود را در داخل ایران یا خارج از ایران به ثبت برسانید.

 البته برای این کار باید به شرایط خود، نیازی که دارید و اهدافی که شرکت شما دنبال می کند، توجه داشته باشید. در ادامه مطالبی را در رابطه با انواع روش های ثبت طرح صنعتی بیان خواهیم کرد. اما برای ثبت یک طرح صنعتی در ایران باید چه کارهایی کرد؟! با ما همراه باشید تا مراحل ان را توضیح دهیم.

• در ابتدا باید مدارک مورد نیاز برای ثبت یک طرح را جمع آوری کنید، این کار باعث می شود که زمان کمتری از شما گرفته شود و زمان در این موضوع اهمیت بسیاری دارد.
• در مرحله بعد باید به سامانه اداره مالکیت معنوی مراجعه کنید، زیرا اطلاعات اولیه را باید به صورت اینترنتی وارد کنید.
• مشخصات و اطلاعاتی که سامانه از شما می خواهد را به طور دقیق تکمیل کنید.
• در مرحله بعدی باید مدارک مورد نیاز را بارگذاری کنید.
• سپس اطلاعات وارد شده را مرور کنید و مطمئن شوید که اشتباهی در این بین رخ نداده است.
• در این مرحله باید هزینه را پرداخت کنید.
• سپس به شما شماره اظهارنامه ای داده می شود که باید این شماره را نگهدارید.
• در مرحله بعد اگر با طرح شما موافقت شده باشد، به مدت 30 روز زمان دارید که هزینه نهایی را پرداخت کنید، در غیر این صورت و بعد از اتمام زمان 30 روزه دیگر اجازه ثبت آن طرح را ندارید و باید مراحل را از اول پشت سر بگذارید.
• در مرحله بعد باید یک آگهی در روزنامه رسمی کشور منتشر کنید، انتشار این روزنامه به معنی اتمام مراحل ثبت شما است و دیگر بابت این موضوع هیچ نگرانی خاصی نخواهید داشت.

روش های ثبت طرح صنعتی

همانطور که در مطالب بالا به این موضوع اشاره کردیم، شما می توانید کشور ایران را انتخاب کنید، یا متناسب با شرایط کسب و کار خود کشوری غیر از ایران را برای ثبت طرح انتخاب کنید، در ادامه توضیخاتی را در رابطه با هر یک بیان خواهیم کرد.

• ثبت طرح در داخل ایران

در این حالت به سامانه اداره مالکیت معنوی مراجعه خواهید کرد و بعد از آن که اطلاعات خواسته شده را وارد کردید، مدارک مورد نیاز هم بارگذاری خواهید کرد و سپس منتظر می مانید. کارشناس ها مدارک و طرح شما را بررسی می کنند و در صورتی که مانع قانونی وجود نداشته باشد، طرح شما با موفقیت به ثبت خواهد رسید.

• ثبت طرح خارج از ایران

شاید برای شما جالب باشد که ثبت طرح صنعتی خارج از ایران به سه روش امکان پذیر است که در ادامه این روش ها را شرح می دهیم؛

• ثبت ملی

برای این کار باید در ابتدا یک کشور را انتخاب کنید و سپس اقدام کنید. مدارکی که برای ثبت یک طرح در این کشور نیاز است را به زبان همان کشور ترجمه کنید و سپس با کمک یک وکیل متخصص ادامه روند را دنبال کنید.

• ثبت منطقه ای

شاهد این هستیم که تعدادی از شرکت های معاهده به تازگی با یکدیگر همکاری دارند، به همین دلیل اگر در یکی از کشور های عضو معاهده طرح خود را به ثبت برسانید، در دیگر کشورها هم طرح شما ثبت خواهد شد.

• ثبت بین المللی

شاید برای شما جالب باشد که در ایران موردی به عنوان ثبت بین المللی طرح صنعتی وجود ندارد، پس فریب تبلیغات را نخورید و اگر قصد دارید در کشوری خاص فعالیت خود را ادامه دهید، از ثبت ملی برای این کار استفاده کنید. البته لازم به ذکر است که در کشورهای دیگر (کشورهای عضو موافقت نامه بین المللی) به سادگی می توانید یک طرح صنعتی را به صورت بین المللی به ثبت برسانید.

اگر در رابطه با روش مورد نظر خود برای ثبت طرح صنعتی اطمینان ندارید، پیشنهاد می دهیم که با یک مشاوره و کارشناس متخصص مشورت کنید، ما کارشناس های خبره ای داریم که در این رابطه با شما کمک خواهند کرد، لازم به ذکر است که هزینه ای بابت مشاوره پرداخت نخواهید کرد.

اعتبار هر طرح صنعتی

یکی از مهم ترین مطالبی که باید به آن توجه داشته باشید، اعتبار این طرح است، یعنی اگر یک طرح صنعتی را به ثبت برسانید تا چه مدت این طرح برای شما اعتبار خواهد داشت. بر خلاف تصور اکثر مردم، اعتبار یک طرح صنعتی تا مدام العمر نیست.

شاید برای شما جالب باشد که اعتبار هر طرح صنعتی تنها 5 سال است، اما تصور نکنید که تنها 5 سال می توانید از مزیت های یک طرح صنعتی استفاده کنید. شما به راحتی می توانید این مدت را برای دو دوره 5 ساله هم تمدید کنید. یعنی به طور کلی 15 سال یک طرح صنعتی برای شما اعتبار خواهد داشت.

لازم به ذکر است که برای تمدید یک دوره، فرصتی 6 ماهه خواهید داشت، یعنی شما تنها 6 ماه فرصت دارید که اعتبار طرح صنعتی خود را تمدید کنید، در غیر این صورت دیگر مالکیت آن طرح در اختیار شما نخواهد بود و شخص یا شرکت دیگری می تواند از آن استفاده کند و به نام خود آن را به ثبت برساند.

هزینه ثبت طرح صنعتی

یکی دیگر از سوال هایی که اهمیت بالایی برای مخاطب و متقاضی دارد، این است که چه هزینه ای را برای این کار باید صرف کنیم. به این موضوع توجه داشته باشید که هزینه هایی که برای ثبت یک طرح صنعتی پرداخت خواهید کرد، به فاکتورهای متعددی بستگی دارد.

از این رو نمی توانیم مبلغی را به طور دقیق برای این کار در نظر بگیریم، اما برای اطلاع و آگاهی بیشتر مخاطب ها در ادامه فاکتورهای موثر بر این هزینه ها را بیان خواهیم کرد.

• هزینه ای که به اداره مالکیت معنوی پرداخت خواهید کرد.
• هزینه ای که برای آگهی روزنامه پرداخت خواهد شد. این هزینه هم با توجه به فاکتورهای متعددی مانند اندازه قلم، اندازه کادر و... تعیین خواهد شد.
• هزینه ای که به طراح پرداخت خواهید کرد، مسلما در بسیاری از موارد طراح و مالک طرح صنعتی یک شخص نیست و باید به طراح هم هزینه ای را بپردازید.
• هزینه ای که به شرکت های خدماتی پرداخت خواهید کرد.

نکات مهم در ثبت طرح صنعتی

توجه داشته باشید که اگر چه ثبت یک طرح صنعتی برای شما اعتباری 15 ساله دارد، اما در همین مدت زمان می توانید سود مالی بسیاری را از آن به دست آورید که این سود برای کسب و کار شما اهمیت بسیاری خواهد داشت. به همین دلیل به شما پیشنهاد می دهیم که ثبت یک طرح صنعتی را جدی بگیرید.

نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که اگر چه در ظاهر بسیار ساده است، اما به تخصص، مهارت و تجربه بسیاری نیاز دارد و این کار باعث می شود که شما بدون تخصص نمی توانید یک طرح صنعتی را برای خود به ثبت برسانید و به یک شرکت خدماتی برای این کار نیاز خواهید داشت.

در نهایت اگر باز هم در رابطه با ثبت طرح صنعتی سوالی دارید، آن را با ما در میان بگذارید و مطمئن باشید که در اسرع وقت به آن پاسخ خواهیم داد.