زمانی برای ثبت شرکت تعاونی اقدام می شود که تعدادی از افراد که در یک صنف فعالیت دارند یا کسانی که تناسبی مشابه دارند برای رسیدن به یک هدف مشترک تشکیل شرکت دهند که این هدف مشترک می تواند اموری مانند تهیه مسکن ، کسب اعتبار یا دریافت وام و یا هر موضوع دیگری باشد.

نکته ی قابل توجه در نام گذاری شرکت های تعاونی این است که عنوان “تعاونی”حتما باید در نام شرکت ذکر شود. شرکت های تعاونی که تا امروز ثبت شده اند را می توان در دو دسته طبقه بندی کرد: 

در واقع شرکت تعاونی در واقع شرکتی است مشارکتی که میان افرادی هم صنف، فامیل، دوست و... ایجاد می شود. این افراد با هدف حل مشکلی خاص یا کسب درآمد، سرمایه ای را به میان آورده و فعالیت می کنند. مثلا این اعضاء می توانند کالاهای لازم را بخرند و با سودی کم یا با همان قیمت تمام شده به اعضاء بفروشند. این کار باعث می شود واسطه ها حذف شده و در نتیجه درآمدشان بهتر باشد.

در این شرکت ها رای و سهام نسبت مستقیم ندارند یعنی همه یک حق رای دارند حتی اگر سهام بیشتری داشته باشند. می توان گفت این نوع از شرکت به اعضاء متکی است و نه به سرمایه.

کمی بیشتر در مورد شرکت های تعاونی

اگر شرکت های دولتی در تاسیس تعاونی شریک شوند دیگر اعضاء به مرور سرمایه پرداخت شده توسط دولت را بازگردانده و کل سرمایه برای شرکت تعاونی باقی خواهد ماند.

شرکت های تعاونی از نظر نوع فعالیت

بر اساس توضیحات قانون، تعاونی تولیدی شرکتی است که فعالیت هایی مثل دام داری، کشاورزی، شیلات، صنعت و.. را انجام می دهد. در این شرکت ها به صورت کلی یک واحد تولیدی اداره می شود.

تعاونی توزیع هم شرکتی است که نیاز مشاغل تولیدی و یا مصرف کنندگانی که عضو خود شرکت هستند را برآورده می کند. این کار باید بر اساس مصالح عمومی و در راستای کاهش هزینه های اعضاء و شرکت باشد.

شرکت های تعاونی که هم تولیدی هستند و هم توزیعی، شرکت تعاونی تولیدی- توزیعی نامیده می شوند.

شرکت تعاونی از نظر عضویت

شرکت های تعاونی را از نظر نوع عضویت هم می توان بررسی نمود.

شرکت تعاونی عام: همه افراد می توانند در این نوع شرکت تعاونی عضو شوند. حداقل تعداد اعضاء در این شرکت ها 500 نفر است و بر اساس نوع تعاون تعیین شده، مشخص می گردد.

شرکت تعاونی خاص: در این شرکت تنها گروه های خاصی مثل پزشکان، دانشجویان، اعضای هر صنف و.. می توانند عضو شوند. شرایط آزاد هم در اینجا باید رعایت شود.

چه شرایطی برای ثبت شرکت تعاونی وجود دارد؟

• حضور حداقل 7 نفر با داشتن شرایط لازم برای عضویت در شرکت های تعاونی ضروری است.
• اعضاء باید تابعیت ایرانی داشته باشند.
• نداشتن ممنوعیت قانونی و حجر لازم است.
• اعضاء نمی توانند در دیگر شرکت های تعاونی مشابه عضو باشند.
• هیات موسس شرکت تعاونی را ایجاد کرده و پس از آن از افراد واجد شرایط برای عضویت دعوت به عمل می آید.
• هیات موسس طرح و اساسنامه را تهیه کرده و برای دریافت موافقتنامه لازم از وزارت تعاون اقدام می کند. وقتی وزارت تعاون اجازه لازم را صادر کند، شرکت ثبت می شود. پس از به ثبت رسیدن شرکت تعاونی، وزارت تعاون پروانه تاسیس شرکت را صادر می کند.
• در جلسه مجمع عمومی عادی، اعضای هیات مدیره و نیز بازرسین توسط اعضای شرکت انتخاب می شوند.

مدارک لازم برای ثبت شرکت تعاونی

• اساسنامه مصوب شده توسط مجمع عمومی را ارائه دهید.
• برای ثبت شرکت درخواست کتبی بدهید.
• صورتجلسه تشکیل مجمع عمومی موسس لازم است.
• اولین صورتجلسه مجمع عمومی عادی لازم است.
• طرح پیشنهادی را ارائه داده و از وزارت تعاون مجوز بگیرید.
• رسید پرداخت مبالغ لازم را تحویل دهید.
• مدارک دعوت برای اولین جلسه مجمع عمومی عادی لازم است.
• نیاز به ارائه موافقت نامه برای تشکیل شرکت دارید.
• مجوز یا مجوزهای لازم را ارائه دهید.

** هر کدام از مدارک باید در 4 نسخه تحویل داده شود.

** اولین هیات مدیره ای که توسط تعاونی انتخاب می شود باید برای ثبت تعاونی اقدام نماید.

** سرمایه ای که اعضاء در مرحله تاسیس تامین می کنند و یا تعهد می دهند نباید کمتر از 51 درصد کل سرمایه شرکت باشد. یک سوم از سرمایه باید پرداخت شود.

** هر کدام از اعضاء وظیفه دارد مبلغی که پرداخت نکرده است را بر اساس آنچه در اساسنامه ذکر شده، تادییه کند.

این راهنما را حتما ببینید هزینه ثبت شرکت چقدر است؟ لیست قیمت بروز شده

شرکت تعاونی در چه مدت زمانی ثبت می شود؟

اگر اعضاء در مورد مراحل تشکیل تعاونی اعتراضی داشته باشند باید این موضوع را به طلاع اداره تعاون برسانند. کارشناسان در طی مدت سه روز موضوع را بررسی کرده و نظرشان را اعلام می کنند. اداره تعاون مدارک لازم را در طی 5 روز به ادراه ثبت شرکت ها می فرستد. وقتی مراحل لازم طی شود آگهی تاسیس صادر می گردد. وقتی آگهی تاسیس به دست اداره تعاون برسد، برای صدور پروانه تاسیس اقدام می کند.

وقتی تعاونی تاسیس شود همه امور مربوط به بررسی و نظارت بر عهده اداره کل تعاون است.

به صورت کلی حداقل 3 هفته برای به ثبت رساندن شرکت تعاونی در نظر بگیرید. در صورتی که در هر کدام از مراحل مشکلی وجود داشته باشد به این زمان اضافه نیز خواهد شد.

شاید سوال شما هم باشد

شرکت تعاونی چیست؟

این شرکت ها تحت نظر وزارت تعاون کار می کنند. همان طور که در مطلب بالا توضیح دادیم این شرکت ها می توانند خدمات گسترده ای داشته باشند. کشاورزی، توزیع، مصرف و.. از آن جمله است.

حداقل چه تعداد شریک برای تشکیل شرکت تعاونی لازم است؟

حداقل نیاز به حضور 7 نفر دارید. دقت کنید که حداقل دو سوم از این افراد باید در همان حرفه ای فعالیت کنند که در موضوع شرکت آمده است.

شرکت تعاونی حداقل به چه میزان سرمایه احتیاج دارد؟

حداقل سرمایه لازم صد میلیون تومان است.

تعاونی ها چگونه تصمیم گیری می کنند؟

رای همه اعضاء در شرکت های تعاونی یکسان است هر چند سرمایه آنها متفاوت باشد.

چه نامی برای شرکت تعاونی مناسب است؟

تمامی مواردی که برای تعیین نام شخصیت های حقوقی لازم است باید برای شرکت های تعاونی هم رعایت شود. دقت کنید که عبارت تعاونی باید در عنوان شرکت بیاید.

راه اندازی شرکت تعاونی مدرک دانشگاهی می خواهد؟

خیر. شما برای داشتن شرکت تعاونی به تحصیلات دانشگاهی احتیاجی ندارید.

داشتن کارت پایان خدمت برای شرکت تعاونی لازم است؟

تنها هیات موسس باید کارت پایان خدمت یا معافیت داشته باشند اما برای دیگر اعضاء الزامی وجود ندارد.

مراحل ثبت شرکت تعاونی

1- ابتدا باید اساسنامه را تنظیم نمایید. هیات موسس پیش نویس اساسنامه را تهیه می کند. پس از آن از افراد واجد شرایط دعوت شده و اولین مجمع عمومی تشکیل می شود. در این مجمع اساسنامه تصویب می گردد. در همین جلسه اعضای هیات مدیره، بازرسان و متصدیان دیگر پست ها هم مشخص می شوند.

لازم است موسسین با کلیه قوانین و مقررات شرکت های تعاونی آشنا باشند. اگر لازم باشد این افراد باید در کلاس های آموزشی که توسط اداره کل تعاون استان برگزار می گردد شرکت کنند. دوره مربوطه حداکثر یک هفته پس از آن که تقاضایتان را اعلام کنید، خواهد بود.

2- وقتی طرح اساسنامه را آماده می کنید باید دلایل توجیهی مناسب برای لزوم ایجاد شرکت تعاونی تان هم ارائه دهید. دلایل شما باید هم راستا با سیاست های کلی جامعه و جمهوری اسلامی باشد. باید مشخص کنید که وضعیت میزان سرمایه در گردش و ثابت چقدر خواهد بود؟

داوطلبان چه افرادی و با چه مشخصاتی هستند؟ میزان سهم لازم التادیه هر کدام از داوطلبان چقدر است؟ هم چنین باید یک نفر را به عنوان نماینده تام الاختیار مجموعه معرفی نمایید. نام شعبه صندوق تعاون برای افتتاح حساب شرکت را هم مشخص کنید.

وقتی درخواست تان را به اداره کل تعاون تحویل دهید طرح پیشنهادی شما را بررسی می شود. حداکثر پس از 5 روز شما از نتیجه این بررسی مطلع می شوید. اگر با طرح شما موافقت شود اساسنامه و فرم های مورد نیاز به نماینده هیات موسس تحویل داده می شود. هیات موسس وقتی موافقت نامه لازم را دریافت کند، شرکت تعاونی را تاسیس می نماید.

3- مجوز قانونی باید دریافت شود. اساسنامه شرکت باید تدوین شود. باید در بانک توسعه تعاون حساب بانکی افتتاح کنید. هم چنین می توانید حساب تان را در یکی از بانک هایی افتتاح کنید که توسط بانک تعاون مشخص می شود.

4- از افراد واجد شرایط دعوت کنید. دقت کنید که شرایط لازم را باید توضیح دهید و این شرایط عبارتند از: شرایط لازم برای عضویت، مهلت پذیرش تقاضا، مشخصات مربوط به حساب تعاونی، نحوه صدور آگهی های بعدی و مبلغ لازم التادیه برای هر کدام از اعضاء.

5- شرایط داوطلبان را بررسی کنید. همه پذیرفته شدگان باید گواهی واریز وجه لازم التادیه را تحویل بدهند. سپس برای آنها برگ اجازه ورود به اولین مجمع عمومی را صادر کنید.

6- آورده های غیر نقدی داوطلبین باید توسط کارشناس دادگستری و با رعایت تشریفات قانونی بررسی شود.

7- آگهی مربوط به تشکیل اولین مجمع عمومی عادی را 45 روز قبل در روزنامه رسمی منتشر کنید. خوب است بدانید برای بقیه مجامع عمومی که انتخابات در آنها وجود ندارد حداقل 10 روز و حداکثر 20 روز قبل از تاریخ تشکیل جلسه باید امور دعوت را انجام دهید.

8- یک نسخه از آگهی دعوت را برای اداره تعاون بفرستید تا یک نفر را به عنوان ناظر برای اولین جلسه مجمع عمومی عادی معرفی کند.

9- دیگر اقدامات لازم برای برگزاری اولین جلسه مجمع عمومی عادی را انجام دهید. برای سمت های مدیریت و بازرسی از نامزدها ثبت نام کنید. از داوطلبان ورود به جلسه برگه ورود به جلسه را دریافت کنید. رای گیری انجام داده و هیات رئیسه را مشخص کنید.

این هیات شامل منشی، رئیس و دو ناظر خواهد بود. در شرکت های تعاونی بزرگ هیات رئیسه شامل هفت نفر است. در این شرکت ها 4 نفر به عنوان ناظر داریم. در شرکت های تعاونی عام، آگهی پذیرش عضو، فروش سهام و نیز صدور موافقت نامه تاسیس از طرف وزارت تعاون صورت می گیرد.

• داوطلبانی که می خواهند در هیات مدیره و یا بازرسی عضو شوند باید شرایط قانونی لازم را داشته باشند. این افراد باید مدارک لازم را آماده کرده و طبق دستورالعمل های قانونی حداکثر تا یک هفته بعد از زمان انتشار آگهی به هیات رئیسه تحویل دهند. دقت کنید که کارکنان دولت نمی توانند به عنوان اعضای هیات مدیره و مدیر عامل شرکت های تعاونی فعالیت کنند به جز تعاونی های خاص کارکنان ادارات و سازمان های دولتی که در آن شاغل هستند. کارکنان بازنشسته از این قاعده مستثنی هستند.
• هر فردی که نتواند در جلسه حضور پیدا کند می تواند نماینده خود را به هیات موسس به صورت کتبی معرفی نماید. دقت کنید که یک نفر نمی تواند همزمان نماینده چند عضو باشد. در شرکت های بزرگ یک فرد می تواند حداکثر نماینده دو نفر باشد ولی در شرکت های کوچک هر فرد تنها نماینده یک نفر است.
• برای این که اساسنامه تعاونی تصویب شود حداقل باید دو سوم اعضای اولین مجمع عمومی عادی رای مثبت بدهند. دقت کنید که امضای رئیس و منشی هم باید زیر تمامی صفحات و امضای هیات رئیسه زیر صفحه آخر اساسنامه باشد.
• اعضایی که مخالف اولین جلسه مجمع عمومی هستند می توانند عضویت شان را لغو کنند. اگر چنین اتفاقی بیافتد پس از ثبت تعاونی هیات مدیره باید وجه واریزی این افراد را سریعا به آنها برگرداند.
• وقتی هیات مدیره انتخاب شود وظایف هیات موسس تمام می شود. هیات رئیسه صورتجلسه را تنظیم نموده و مدارک لازم را به هیات مدیره تحویل می دهد. پس از آن وقتی اولین جلسه هیات مدیره تشکیل شود، رئیس، مدیر عامل، منشی، نایب رئیس و افرادی که صاحب امضای مجاز هستند مشخص می شوند. این افراد به یکی از اعضای هیات مدیره وکالت قانونی می دهند تا برای به ثبت رساندن شرکت تعاونی اقدام کند.
• پس از آن برای این که پرونده تکمیل شود هیات مدیره باید اسامی و مشخصات همه اعضاء را مشخص کرده و به اداره تعاون تحویل بدهد. مدیر عامل، بازرسان و اعضای هیات مدیره باید دوره های آموزشی لازم را قبل از این که شرکت ثبت شود بگذرانند.
• آخرین قدم برای این که شرکت تعاونی تان را ثبت کنید انتشار اگهی در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار است. روزنامه کثیرالانتشار مد نظر در اولین مجمع عمومی عادی تعیین می گردد.

اهداف شرکت تعاونی چیست؟

• این شرکت ها سعی می کنند کارآفرین بوده و موقیت شغلی برای همه ایجاد کنند.
• افرادی که می توانند کار کنند ولی وسایل لازم را ندارند توسط این شرکت ها حمایت می شوند.
• شرکت های تعاونی باعث برآورده شدن عدالت اجتماعی می شوند زیرا از تجمع ثروت در دست عده ای خاص جلوگیری می کنند.
• از کارفرمایی مطلق دولت جلوگیری شده و بخش خصوصی پر رنگ تر و اثرگذارتر می شود.
• نیروی کار به سرمایه، لوازم و مدیریت درست دست پیدا کرده و می تواند پیشرفت کند.
• از انحصار، احتکار، تورم وموارد مشابه جلوگیری می شود.
• تعاون و مشارکت میان مردم نهادینه شده و باعث رشد و شکوفایی جامعه می شود.

وظایف هیئت موسس تعاونی چیست؟

الف: پس از مطالعات و بررسيهاي كافي طرحي ارائه دهد که ضرورت تشكيل تعاوني را بیان کند

ب: تعداد و مشخصات داوطلبان اوليه عضويت و مهارت ها و تخصص های آنان در تعاوني هاي توليدي را اعلام کند

ج: سرمايه و ديگر امكانات مورد نياز براي تشكيل و شروع فعاليت تعاوني را فراهم نماید.

د: ميزان سهمي كه هر عضو بايد در جهت تامين سرمايه شركت خريداري نمايد را تعیین کند. 

ه: نام بانك يا مؤسسه اعتباري كه قرار است اقدام به افتتاح حساب جاري در آن شود را اعلام نمایند.

قوانین مهم شرکت های تعاونی

طبق قانون شرکت های تعاونی می بایست شرایط زیر را رعایت کنند:
1: می بایست یک سوم سرمایه شرکت به صورت نقدی پرداخت گردد.
2: افرادی که اقدام به تاسیس کرده اند، باید حداقل دو سوم سهام تعاونی را خریداری کنند.
3: سهام شرکت تعاونی با نام بوده و این سهام ها و غیر قابل تقسیم است و مبلغ آن باید نقدی پرداخت شود.
4: در مجمع عمومی شرکتها تعاونی هر شریک امتیاز دادن فقط یک رای دارد.
5: شرکتهای تعاونی توسط هیئت مدیره اداره می شوند، که اعضای آن طبق قانون تجارت و قانون شرکت های تعاونی و همچنین اساسنامه شرکت تعاونی که ثبت کرده اید، انتخاب می شوند.